آیتالله سیدمحمد ضیاءآبادی، مفسر قرآن کریم در جلسه تفسیر قرآن خود با اشاره به پایان ماه رجب، اظهار کرد: در این ماه فرموده‌اند که هر شب از اول شب تا به سحر، ملکی از طرف خدا موکل است او مردم را دعوت می‌کند که سعادتمند هستند مردمی که اهل ذکر هستند. سعادتمند هستند مردمی که اهل طاعت هستند.
زبان بجنبد و دل بخسبد فایده ندارد
وی با اشاره به معنای ذکر، افزود: گاهی فکر می‌کنیم ذکر همین الفاظی است که می‌گوییم مانند «سبحان‌الله» و ... . این الفاظ وقتی ارزش دارد که نشئت گرفته از قلب باشد. ذکر قلبی مقصود است. اگر از آن توجه قلبی ذکر لفظی هم پیدا شود ارزشمند است؛ اگر نه و فقط به الفاظ عادت کرده‌ایم و زبان بجنبد و دل بخسبد فایده ندارد.
طاعت نشئت‌گرفته از ذکر قلبی است
این مفسر قرآن گفت: توجه قلبی منظور است. واقعاً خدا را ناظر و حاضر ببیند. مراد از ذاکر همان ذاکر قلبی است که از آن طاعت بجوشد. عمل هم درست می‌شود. هیچ وقت کار ناپسندی را انجام نمی‌دهد. طاعت نشئت گرفته از ذکر قلبی است. خداوند فرموده است نماز را برای ذکر من، بپا دار.
وی با اشاره به آیه 45 سوره عنکبوت، «اتْلُ مَا أُوحِیَ إِلَیْکَ مِنَ الْکِتَابِ وَأَقِمِ الصَّلَاةَ إِنَّ الصَّلَاةَ تَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاء وَالْمُنکَرِ وَلَذِکْرُ اللَّهِ أَکْبَرُ وَاللَّهُ یَعْلَمُ مَا تَصْنَعُونَ»، افزود: نماز انسان را از منکر و فحشا باز می‌دارد اما ذکر خداوند بالاتر است؛ تنها اینکه انسان گناه نکند کافی نیست، باید یاد من باشد و آن گناه نکردن هم از یاد من نشئت گرفته باشد. ذکر الله اکبر یاد خداست. به یاد خدا باشید تا خدا هم به یاد شما باشد.
آیتالله ضیاءآبادی با تصریح اینکه همه این دعاهای ماه رجب، شعبان، رمضان و ... برای ذکر الله است، گفت: به یاد خدا باشیم همه چیز درست می‌شود. گاهی بعضی از عزیزان از من می‌پرسند که چه کنیم گناه نکنیم، یک آیه کوتاه از قرآن را یاد بگیرید و آن را همواره با خود تکرار کنید. در اولین سوره‌ای که بر پیامبر(ص) نازل شده است؛ می‌خوانیم: «أَلَمْ یَعْلَمْ بِأَنَّ اللَّهَ یَرَى»، (علق/14) این انسان نمی‌داند که من می‌بینم. چه خوب است که مسلمان این آیه کوتاه را یاد بگیرد و همیشه با خود بگوید. نمی‌دانی که خدا تو را می‌بیند؟ اگر ندانی که اصلاً کافری. اگر می‌بیند و بد می‌کنی پس توهین می‌کنی. در حضور هم کار بد نمی‌کنیم، چطور خدا می‌بیند و کوتاهی می‌کنیم.
وی گفت: خداوند در آیه 6 سوره انشقاق می‌فرماید: «یَا أَیُّهَا الْإِنسَانُ إِنَّکَ کَادِحٌ إِلَى رَبِّکَ کَدْحًا فَمُلَاقِیهِ» من تو را آفریده‌ام تا در دنیا رنج متحمل شوی تا با من ملاقات کنی. عظمت بزرگی است که خداوند برای انسان معین کرده است. دیدار خداوند خیلی مهم است و این «کدح» می‌خواهد؛ کدح یعنی سعی و تلاش با رنج و تعب. هیچ چیزی بی زحمت نمی‌شود، به کمال رسیدن چقدر زحمت دارد، آن وقت به خدا رسیدن چقدر زحمت دارد. یک عمر پا روی هوای نفسانی گذاشتن لازم است.
آیتالله ضیاءآبادی اظهار کرد: ببینیم خدا چه می‌خواهد، دنبال این بودن زحمت دارد اما به دنبالش اجر عظیمی که همان لقاء الله است را دارد. هدف از خلقت لقای خداوند است. مراقب باش و طبق برنامه عمل کن. به شما عقل داده‌ام شهوت هم داده‌ام اما عقل بر شهوت حاکم است. اگر شهوت حاکم شود که این انسان نیست.
وی با بیان اینکه خداوند هم نور داده که قرآن است و هم چشم سر تا به واسطه آن تمام حقایق با قرآن معلوم می‌شود، گفت: چشم می‌بیند به شرطی که مانعی در برابر آن نباشد. خودمان مقابل چشم عقلمان پرده انداخته‌ایم و جمال خود قرآن را نمی‌بینیم. گناه‌های من دیوار شده بین قرآن و چشم سر من. قرآن نورانیتی دارد که روز قیامت با جمال اصلی‌اش وارد می‌شود و همه انبیا و فرشتگان از جمال و جلال قرآن غبطه می‌خورند، آن قرآن است. آن قرآن در پرده الفاظ متجلی شده است. خودش نیست. الان قرآن را در اینها می‌بینیم. چون محروم از دیدار جمال قرآن هستیم همه هم و غممان الفاظ قرآن شده است. صدا و آهنگ و زیر و بم صداها را توجه داریم. اینها خوب است به شرطی که برای رسیدن به حقیقت قرآن مقدمه باشد.
ای کاش گمراه «ضالین» نمی‌شدیم
این مفسر قرآن افزود: یک عمر می‌کوشیم که «ضاد» «وَلاَ الضَّالِّینَ» را خوب ادا کنیم، «ط» صراط و «ت» را از هم جدا کنیم. سر این غوغا برپا می‌کنیم ای کاش یک صدم این دقت و باریک‌بینی را در خود حقیقت صراط مستقیم ببینیم. ای کاش گمراه «ضالین» نمی‌شدیم. ضالین شده‌ایم و همه‌اش می‌گوییم «وَلاَ الضَّالِّینَ». در الفاظ گرفتار می‌شویم. مثل این است که ظرف طلا و برلیانی به ما داده‌اند که آب حیات در آن است، آن را به ما داده‌اند که بنوشیم و زنده بمانیم اما ما دست به دست آن را داده‌ایم و آن را خالی کرده‌ایم. ظرف را وارونه کرده‌ایم و هر چه آب حیات در آن بوده ریخته بعد آمده‌ایم برای اندازه‌گیری ظرف. سر آن هم دعوا می‌کنیم. هوشمندان عالم به ما می‌خندند، چه فرقی می‌کند عمق و طول ظرف چگونه باشد، آن چیزی که به درد ما می‌خورد آب حیات داخل آن است.
وی تصریح کرد: پیغمبر اکرم(ص) در اوایل بعثت برای اولین بار می‌خواست دعوتش را اعلام کند بالای که صفا رفت و روی سنگ بلندی ایستاد و فرمود: «یا صباحاه»، عرب این کلمه را به جای زنگ خطر استعمال می‌کرد. می‌خواست گزارش‌های وحشت‌انگیز بدهد این کلمه را می‌گفت. مردم جمع شدند، پیغمبر فرمود: آیا تا بحال از من دروغ شنیده‌اید؟ گفتند: نه از اول تو را صادق، راستگو امین دیدیم و خیلی به تو معتقد هستیم. فرمود: اگر الان بگویم که پشت کوه صفا دشمن کمین کرده تا بر شما بتازد مرا تکذیب می‌کنید؟ گفتند: نه اگر بگویی تو را تصدیق می‌کنیم و به فکر آماده شدن می‌افتیم. فرمود: من آمده‌ام به شما اعلام خطر کنم و بگویم بعد از زندگی این دنیای شما، یک عالم پرغوغا دارید. مراقب باشید همینطوری زندگی نکنید. مثل من برای شما مثل دیدبانی است که از دور دشمن را دیده و شتابان پیش قوم خودش آمده است و فریاد می‌زند «یا صباحاه»، من هم فریاد می‌زنم ای مردم ساکت ننشینید تا مرگ به سراغ شما بیایید.
آیتالله ضیاءآبادی گفت: قرآن راجع به دنیا نمی‌فرماید که سرعت داشته باشید و شتاب کنید. می‌گوید همین قدر که شما بیکار نمانید. یک مسلمان بیکار نماند، کار داشته باشد، آدمی که بار زندگی‌اش بر دوش دیگران است ملعون است. هر کار شرعی که می‌توانی انجام بدهی انجام بده، دنبال رزق و روزی نباش، من خودم آن را به عهده گرفته‌ام. «وَمَا مِن دَآبَّةٍ فِی الأَرْضِ إِلاَّ عَلَى اللّهِ رِزْقُهَا»، (هود/6). هر جنبده‌ای روزی‌اش با من است. حرکت کن و بیکار نباش من روزی شما را می‌دهم. «وَفِی السَّمَاء رِزْقُکُمْ»، (ذاریات/22)، روزی شما ریشه آسمانی دارد. خودم گاهی آن را تنگ می‌کنم گاهی وسعت می‌دهم.
کار دنیا بر عهده خدا اما آخرت بر عهده خودمان است
وی اظهار کرد: خداوند نفرموده در دنیا شتاب داشته باشید اما در مورد آخرت می‌فرماید که شتاب داشته باشید، «وَسَارِعُواْ إِلَى مَغْفِرَةٍ مِّن رَّبِّکُمْ»، (آل عمران/133). سرعت داشته باشید برای عالم آخرت و کاهل نباشید. این آیه در مورد دنیا نیست؛ کار دنیا بر عهده خداست که رزق و روزی را می‌رساند اما آخرت بر عهده خودمان است؛ «لَّیْسَ لِلْإِنسَانِ إِلَّا مَا سَعَى»، (نجم/39). در آخرت آنچه که به انسان می‌دهند کار خودش است و آنچه کردی به تو می‌دهند. در دنیا پدر زحمت می‌کشد اولاد استفاده می‌کند؛ اما در عالم آخرت اینطور نیست. هیچ کس بار فرد دیگری را بر دوش نمی‌کشد. هر کسی نتیجه کار خودش را دارد. پس باید هم سرعت و سبقت داشته باشید. برای عالم آخرت باید کار کنیم. منتهی الان ما مطلب را وارونه کرده‌ایم هر چه چرت، کسالت و تنبلی است برای عالم آخرت است. بعد از مرگ فریادها بلند می‌شود که عجب «یا حسرتا»، افسوس که سرمایه عمر را از دست دادم. دیگر نمی‌شود برگشت.
مَثَل ما مَثَل میوه نارس دنیاست
این مفسر قرآن اظهار کرد: هر میوه نارسی از درخت جدا نمی‌شود. ما هم برای همین به دنیا متصل هستیم. اگر میوه رسید خودش می‌افتد و چیدن نمی‌خواهد. ما به دنیا چسبیده‌ایم، موقع مرگ معلوم می‌شود. با فشار مردن برای خام ناپخته مصیبت عظیم است. بند از بندش جدا می‌شود تا جان از تنش برود. این دنیا همچون درخت است و ما هم میوه‌های نارس این درخت هستیم. بکوشیم خودمان در مکتب دین برسانیم و پخته شویم. از جوانی در مکتب دین وارد شویم تا پخته شویم. آدمی که پیر شد خوابش سنگین می‌شود. در جوانی روی خود کار کنید. کسی اینقدر پخته شده که روز عاشورا در حالی که غم عزیزان را دارد خودش را به لشکر خونخوار عرب می‌زند و می‌فرمود: ای شمشیرها اگر بناست دین جدم، با خون من سیراب شود، من را قطعه قطعه کنید.
ایکنا
یادآور می‌شود، جلسه تفسیر آیتالله ضیاءآبادی دوشنبه، 28 اردیبهشت‌ماه بعد از نماز مغرب و عشاء در مسجد علی بن حسین(ع) دربند برگزار شد. صوت کامل این جلسه را بشنوید:
ارسال نظر
ممکن است به این موارد نیز علاقه مند باشید:
درباره ما
نظرات ارسال شده